در کارخانه‌ها و کارگاه‌ها، استفاده از مواد مناسب و با کیفیت بسیار مهم است. در اینجا به بررسی تفاوت بین دو نوع فولاد گالوانیزه و فولاد ضد زنگ می‌پردازیم و نحوه استفاده از هر کدام را توضیح می‌دهیم.

فولاد گالوانیزه

فولاد گالوانیزه، یک نوع فولاد است که با پوشاندن لایه‌ای از روی بر روی سطح آن، از اکسیداسیون و خوردگی جلوگیری می‌کند. روش پوشاندن این لایه را به عمل فرآیند گالوانیزه کردن می‌گویند. در این فرآیند، فولاد به عنوان آند و یک قطعه روی به عنوان کاتد در محیط الکترولیتی قرار می‌گیرد و توسط جریان الکتریکی فولاد به برقراری واکنش گالوانیزه شدن می‌پردازد. نتیجه این فرآیند به دست آمده فولاد گالوانیزه است.

یکی از ویژگی‌های بارز فولاد گالوانیزه، مقاومت بسیار بالا در برابر زنگ زدگی و خوردگی است. لایه رویی که بر روی سطح فولاد قرار می‌گیرد، از فولاد را در برابر عوامل آب و هوایی، اکسیژن و تماس مستقیم با مواد محیطی محافظت می‌کند. بنابراین، فولاد گالوانیزه برای استفاده در محیط‌های خارجی و شرایطی که با رطوبت و خوردگی مواجه هستند، بسیار مناسب است.

فولاد ضد زنگ

در مقابل، فولاد ضد زنگ یک نوع فولاد است که با اضافه کردن عناصر خاصی مانند کروم به آن، از زنگ زدگی و خوردگی جلوگیری می‌کند. فولاد ضد زنگ در مقابل اکسیداسیون و تماس با آب و هوا مقاومت بسیار بالایی دارد.

فولاد ضد زنگ به دلیل حضور عناصر خاص مانند کروم، پاسیو کردنیتی (passivation) را تجربه می‌کند. در این فرآیند، عناصر خاص در فولاد با اکسیژن موجود در هوا و آب واکنش می‌کنند و یک لایه نازک اکسید کرومیوم تشکیل می‌دهند. این لایه اکسید، سطح فولاد را از مواد محیطی جدا می‌کند و از فرایند زنگ زدگی جلوگیری می‌کند.

بنابراین، فولاد ضد زنگ برای کاربردهایی که در تماس مستقیم با مواد زنگ زا قرار می‌گیرند، مناسب است. به عنوان مثال، در تجهیزات آشپزخانه، صنایع شیمیایی، محیط‌هایی با رطوبت بالا و حتی در صنایع هوا فضا و دریایی، استفاده از فولاد ضد زنگ بسیار رایج است.

تفاوت‌ها و کاربردها

تفاوت اصلی بین فولاد گالوانیزه و فولاد ضد زنگ در روش‌های محافظت سطحی است. فولاد گالوانیزه با پوشش لایه روی بر روی سطح، در حالی که فولاد ضد زنگ با تشکیل لایه اکسید کرومیوم محافظت می‌شود.

از آنجا که فولاد گالوانیزه در معرض تماس مستقیم با محیط‌های آبی و رطوبت استفاده می‌شود، برای استفاده در ساخت و سازهای فلزی در فضای باز، لوله‌های آب و گاز و تجهیزات کشاورزی و باغبانی بسیار مناسب است.

از سوی دیگر، فولاد ضد زنگ در مواردی که نیاز به مقاومت بالا در برابر زنگ زدگی و خوردگی داریم، مورد استفاده قرار می‌گیرد. این شامل صنایع آشپزخانه، بخش‌هایی از صنایع الکترونیک و برق، صنعت دریایی و هوا فضا و غیره است.

در نهایت، در انتخاب بین فولاد گالوانیزه و فولاد ضد زنگ، نیاز‌ها و محیط استفاده را باید در نظر گرفت. اگر نیازمندیم تا سطح فولاد را از زنگ زدگی و خوردگی در محیط‌های آبی محافظت کنیم، فولاد گالوانیزه مناسب است. اما اگر به دنبال مقاومت بالا در برابر زنگ زدگی و خوردگی در محیط‌های باز یا با تماس مستقیم با مواد زنگ زا هستیم، فولاد ضد زنگ گزینه مناسبی است.

منبع تصویر: Unsplash